Framtíð eða Facebook

Ég hef stundum hrósað ríkisstjórn Jóhönnu forsætis fyrir aukið upplýsingastreymi. Hún á það hrós skilið.

En það er hinsvegar alveg rétt sem þau Steingrímur voru að segja á blaðamannafundi sínum í dag að það þarf að kynna betur fyrir fólki þær leiðir sem fólki í vandræðum bjóðast nú. Þegar maður skoðar listann þá sýnist augljóst að langflestir muni fá einhverja úrlausn - nema náttúrlega þeir sem vilja sleppa við að borga skuldir sínar með öllu. 

Fjölmiðlar hafa ekki gert alveg nóg í að útskýra þessa möguleika alla en lagt meira pláss í uppslætti um vitleysisgang og öfgadæmi örfárra einstaklinga. Og almenningur er greinilega ekki nærri nógu duglegur við að leita eftir upplýsingunum, til dæmis á www.island.is, enda virðist fólk vera of önnum kafið á Facebook og YouTube til að sinna ómerkilegri málum á borð við framtíð sína og barna sinna. 

Og ógnarlega sterkur er sá grunur minn að margir þeir sem nú eru í hvað mestum vanda (ekki allir, en margir) hafi sjálfir komið sér í hann með óvarkárni og með því að gleypa hrátt það sem gekkóar bankanna lögðu á borðið. Hefur ekki alltaf verið ljóst að maður á ekki að taka lán í annarri mynt en þeirri sem maður fær laun í? Hefur ekki alltaf verið ljóst að fólk á venjulegum launum stendur ekki undir greiðslum af tveimur jeppum, nýrri eldhússinnréttingu, Floridaferð og vetrarfríi í Ölpunum?

Skuldirnar einar eftir

Ég var í stórskemmtilegum félagsskap í Búdapest um helgina. Kom þangað síðast fyrir rúmlega 30 árum þegar kommarnir stjórnuðu. Það hefur mikið breyst síðan - en ekki nógu mikið. Búdapest er nokkuð sjúskuð að sjá og efnahagsvandræðin í landinu leyna sér ekki.

Ungverjar hafa verið sérlega óheppnir með foringja. Þeir seldu meira og minna allt sem þjóðin átti - 80% fjármálakerfisins eru nú í höndum Austurríkismanna. Skuldirnar sitja eftir...eins og víðar. Öryggisnet félagslega kerfisins er stórkostlega götótt og fólk hefur varla í sig eða á. Það verður ekki gott ástand þarna austur frá þegar fer að kólna með haustinu og fólk getur ekki borgað rafmagns- og gasreikningana sína.

Ég hitti Kenyamann sem hefur búið í Búdapest í 15 ár. Hann sagði að heimamenn væru of værukærir og að þess vegna væri efnahagsástand í Ungverjalandi verra en í nágrannalöndunum. 

Ef maður tekur mið af þjónustu á veitingahúsum í Búdapest er þetta alveg rétt hjá Kenyamanninum. Þar þarf maður að bíða í 2-3 tíma eftir matnum. Þjónustustigið í veitingabransanum virðist vera á svipuðu stigi og í Norður Kóreu, þar sem kartöflurnar eiga til að koma á eftir ísnum.

Júróvisjónsigur í augsýn!

Mogginn og fleiri miðlar eru að segja frá því í kvöld að íslenska Júróvisjónflokknum sé spáð góðum árangri í Moskvu - gott ef okkar fólk er ekki talið í hópi fimm sigurstranglegustu þjóða. Það kemur ekki á óvart, svona fréttir birtast á hverju ári og hljóma yfirleitt allar eins.

Mín spá er sú að þessi froða muni magnast talsvert á næstu tveimur vikum eða svo, eða þar til þessari dæmalausu vitleysiskeppni er lokið og hin geopólitísku poppbandalög hafa fengið sitt fram.  Þá snúa fulltrúar Ríkisútvarpsins aftur heim, harla sneyptir. 

 

 

Áfallahjálparplástur

Mér finnst hjákátlegt að heyra í fréttum að þessum hópi eða hinum hafi verið "veitt áfallahjálp í dag" eftir einhverjar ófarir. Þetta orðalag hljómar eins og hóparnir hafi fengið áfallahjálparplástur eða -sprautu og að nú sé allt búið.

Ég efast stórlega um að þetta sé svona einfalt. Ég hef farið á fleiri en eitt lært námskeið um þessi mál og tekið svolítinn þátt í að hjálpa fólki komast yfir miklar hörmungar. Það tekur margar vikur, yfirleitt marga mánuði. 

Nema náttúrlega að hér sé búið að finna upp nýja aðferð. Kannski maður geti bara farið í Bónus og keypt sér áfallahjálparpakka til að hafa við höndina?!

Heiðurslaun

Mér finnst ég mega til að taka upp hanskann fyrir Þráin Bertelsson. Hann fær heiðurslaun listamanna frá Alþingi og nú eru menn að gera kröfur um að hann afsali sér þeim vegna þess að hann sé kominn á þing.

Ég sé enga ástæðu til þess. Heiðurslaun listamanna eru einmitt það - heiður. Viðurkenning fyrir listrænt framlag til þjóðmenningarinnar.

Fjölmargir aðrir listamenn úr þessum flokki hafa haldið áfram sínum daglegu störfum eftir að þeir komust í heiðurslaunaflokk - og enginn hefur verið með röfl út af því. Í fljótu bragði man ég eftir Matthíasi Johannessen sem er í heiðurslaunaflokki og var jafnframt ritstjóri Morgunblaðsins áratugum saman. Ég man ekki betur en að hann hafi litið á þetta svipuðum augum og Þráinn: að það væri verið að heiðra hann og að það kæmi daglegu brauði ekkert við.

Engum dettur í hug að taka gullverðlaunapening af íþróttamanni fyrir það eitt að hann skiptir um íþróttafélag.

Einangrun á púlsinum

Ég held að það sé talsvert til í því sem Steingrímur Sigfússon var að segja í leiðtogaumræðunni í sjónkanum í kvöld um einangrun fjölmiðlanna og einsleitar áherslur eða rörsýni.

Ég tók eftir því sjálfur þegar ég hætti daglegri fréttamennsku að utan fréttastofanna var raunverulegt líf í öllum sínum margbreytileika. Það var allt annað líf en ég hafði lifað í fjölmiðlahasarnum.

Í þessi tuttugu ár hafði ég talið mig vera með fingurinn á púlsinum og hafa býsna góða hugmynd um hvar þjóðarhjartað sló. En þegar ég hætti þessu daglega amstri þá uppgötvaði ég að í raun hafði ég verið harla einangraður frá daglegu lífi – að fréttirnar voru ekki upphaf og endir alls. Fyrir utan fréttastofurnar reyndist vera mikill fjöldi fólks sem var ekki að hugsa um fréttirnar og einstök skúbb daginn út og daginn inn – heldur um lífið sjálft, gleði þess og sorgir, stór mál og smámál og allt þar á milli.

Þess vegna held ég enn að það skipti höfuðmáli fyrir fjölmiðla að ráða til sín fólk með fjölbreytta reynslu – sjómenn, bændur, múrara, listamenn, næturverði – í stað þess að allir komi úr stjórnmálafræði í háskólanum. Sem betur fer er þetta að verulegu leyti á þann veg – en ég hef á tilfinningunni að það séu að verða breytingar þar á.

Myndi kaupa notaðan bíl af Gylfa og Rögnu

Mikið skelfing er gott að kosningarnar eru að baki. Þá getur fólk farið að tala mannamál á ný.

Allir hafa sigrað nema Sjálfstæðisflokkurinn. Meira að segja fóstbróðir minn og vinur, Sigmundur Ernir, er kominn á þing. Það fer vonandi vel - hann er drengur góður og vel innrættur. Og á mikla öðlingskonu, hana Ellu. Ég reyndi að fá hann til að lofa mér því að komast í einhverja góða nefnd. Hann gaf ekkert út á það - og þá varð ég glaður.

En mestan áhuga hef ég á að það taki við raunveruleg ný pólitík og ný hugsun - sem miðast við hagsmuni fólks, ekki flokka. Einn liður í því myndi vera að halda í utanþingsráðherrana, Gylfa og Rögnu. Þau tala mannamál og eru bæði þannig til augnanna að ég myndi þora að kaupa af þeim notaðan bíl. 

 

Palladómar í þáttalok

Ég hef horft og hlustað á stjórnmálaforingja í sjónvarpinu í kvöld - fyrst undir heraga Heimis Más á Stöð 2 og svo hjá Sigmari og Jóhönnu (í aðeins of stuttum kjól - nú, eða of síðum) í Sjónvarpinu.

Á endanum snýst þetta um hverjum maður trúir og treystir.

Steingrímur er orðinn landsföðurlegur og ábyrgur, klókur og heldur öllum leiðum opnum – þar á meðal um samkomulag við Samfylkinguna um Evrópusambandið. Það er eins og ráðherradómurinn hafi gefið honum það púst sem hann þurfti.

Jóhanna er jafn einörð og venjulega, gefur ekkert eftir í sínum hjartans málum, þykist vita hvert er hægt að komast með Vinstri-Græna. Það er ekki hægt annað en að trúa henni og treysta til að gera það sem hún telur rétt. Og á morgun ætlar hún loks að tala við útlendu pressuna. Ekki seinna vænna.

Bjarni Benediktsson var næst best klæddur (á eftir Jóhönnu & Jóhönnu). Færði ágæt rök fyrir máli sínu – en reynsluleysið háir honum. Hann er eins og margir aðrir Sjálfstæðismenn þessa dagana: í fýlu yfir því að vera ekki lengur við völd og að vera kennt um allt ruglið.

Sigmundur Davíð er enn óskrifað blað: maður óttast helst að þessi geðþekki piltur sé alltaf að gera í buxurnar sínar með delluhugmyndum – en svo talar hann inn á milli af fágætu viti. Augljóslega er hann þó nýgræðingur í pólitíkinni.

Guðjón Arnar kemur til dyranna eins og hann er klæddur: sjóari að vestan sem er ekki að láta hugmyndafræði flækjast fyrir sér, viðurkennir staðreyndirnar sem blasa við og er ekki mikið gefinn fyrir kjaftæði.

Þór Saari er ekki glaðlegur maður. Oft meinskarpur og athugull, þess á milli ergilegur – og lái honum hver sem vill. Ekki alveg víst að hann hafi kjörþokkann.

Ástþór Magnússon er...aarrgghhh! Hvað er eiginlega með þennan mann? Er ekki komið nóg?!

Og svo mynda Jóhanna og Steingrímur ríkisstjórn eftir helgina. Þau munu á næstu vikum hefja samtöl við ráðamenn í Brussel (óformleg eins lengi og hægt verður) og leggja svo dæmið í þjóðaratkvæðagreiðslu. Evrópusambandið er óumflýjanlegt.

Lopi og slátur

Þetta sá ég á Moggavefnum í kvöld:

"Kolbrún Halldórsdóttir, umhverfisráðherra, sagði í fréttum Stöðvar 2, að Vinstrihreyfingin-grænt framboð leggðist gegn olíuleit á Drekasvæðinu svonefnda enda sé olíuvinnsla í andstöðu við stefnu flokksins."

Þá veit maður það.  Nú er það bara lopi og sláturgerð á 'nýja Íslandi'...eða hvað?

Að kenna eða hjálpa

Ég horfði í kvöld með áhuga á prýðilega gerða heimildamynd um kynlífshryllinginn í Kambódíu.  Það mætti gera meira af slíku efni og með þeirri natni sem María Sigrún Hilmarsdóttir og Guðmundur Bergkvist lögðu í verkið.

Ég varð þó svolítið hissa þegar ein stúlkan fór að segja frá því hve trú hennar væri henni mikið gagn í endurhæfingunni: mín reynsla þar austur frá er frekar sú að fólk geri almennt ekki mikinn greinarmun á (Búddha)trú sinni og daglegri menningu.

Þá áttaði ég mig á því að myndin var gerð fyrir tilstilli hjálparsamtaka Aðventista; auðvitað var stúlkan orðin kristin!

Og það skýrði einnig annað sem var að brjótast í mér á meðan ég horfði: talsmaður þessara samtaka, Breti sem ég náði ekki nafninu á, var eins og ýmsir sem ég kynntist sjálfur á árum mínum í þróunarlöndum - kominn til að kenna þeim innfæddu hvernig þeir eiga að lifa og miðar allt við sitt eigið gildismat. Ástralinn Geoff var af hinni tegundinni - og þeirri sem gerir yfirleitt miklu meira gagn, kominn til að hlusta og hjálpa til. 

 Það breytir þó ekki því að María og Guðmundur eiga hrós skilið.